Jedna wyrzucona do kosza bateria może zanieczyścić 20 metrów sześciennych ziemi i 400 litrów wody i w ciągu 30 minut zabić dorosłą osobę. Czego jeszcze nie wolno wyrzucać do śmieci i w jaki sposób pozbywać się niebezpiecznych odpadów?
Ostatnio pisałam o tym, jak segregować śmieci. Jest jednak pewien rodzaj odpadów, który nie powinien się znaleźć w zwykłym koszu. Chodzi o niebezpieczne śmieci, czyli takie, które po przedostaniu się do naturalnego środowiska mogą stanowić dla niego zagrożenie, a więc pośrednio także dla nas. W potocznym rozumieniu niebezpieczne odpady „produkuje” wyłącznie branża przemysłowa. Tymczasem zawierające toksyczne substancje urządzenia każdy z nas ma w swoim domu i używa ich na co dzień. Problem pojawia się wtedy, gdy przestają one pełnić swoją funkcję i nadają się już do wyrzucenia. Warto wówczas wiedzieć, czego nie wolno wyrzucać do śmieci i w jaki sposób się pozbywać niebezpiecznych odpadów.
Źródło: en.wikipedia.org
Baterie i akumulatory
Dlaczego są niebezpieczne?
Baterie zawierają związki chemiczne, z których najbardziej szkodliwe są metale ciężkie – rtęć, ołów, kadm. W organizmach żywych wywołują one zatrucia, upośledzenia funkcjonowania i choroby: nerek, układu nerwowego, pokarmowego i oddechowego.
W jednej tonie zużytych baterii znajduje się 3 kg rtęci, kilka kilogramów niklu i litu oraz pół kilo kadmu.
Baterie stanowią mniej niż 0,25 procent objętości odpadów domowych, ale są źródłem połowy wszystkich metali ciężkich trafiających do środowiska razem ze śmieciami.
Mała bateria guzikowa potrafi skazić 400 litrów wody i 1 metr sześcienny gleby. Bateria paluszkowa – 20 metrów sześciennych.
Jedna bateria, która przypadkiem trafi do ludzkiego organizmu, może zabić człowieka w pół godziny.
Gdzie oddać zużyte baterie?
Specjalne pojemniki na zużyte baterie można znaleźć w sklepach posiadających w swojej ofercie baterie i akumulatory (obecność takiego koszyka jest wręcz wymogiem). Na oznakowane kosze można trafić także w galeriach handlowych, urzędach, szkołach, czasem w miejscach pracy. Stare akumulatory przyjmują liczne skupy. Niektóre dzielnice w wyznaczone dni organizują zbiórkę baterii na swoim terenie. Niebezpieczne odpady można także zawieźć do PSZOK-ów (Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) w swoim mieście.
Źródło: pl.wikipedia.org
Żarówki i świetlówki
Dlaczego są niebezpieczne?
Zwykłe żarówki, czyli tradycyjne i dobrze znane żarowe, nie stwarzają zagrożenia dla środowiska ani ludzi i dlatego jak najbardziej można je wyrzucać do kosza na odpady zmieszane. Co innego świetlówki i żarówki energooszczędne. Zawierają one rtęć, więc pod żadnym pozorem nie mogą wylądować na wysypisku, dokąd trafia większość odpadów komunalnych.
Gdzie oddać przepalone żarówki?
Najłatwiej – w sklepie, w którym kupi się nową. Podobnie jak w wypadku baterii, pudełka na przepalone świetlówki można znaleźć w sklepach, centrach handlowych, urzędach, szkołach. Niebezpieczny odpad przyjmuje PSZOK i punkty zbiórki elektrośmieci. Punkty w swojej okolicy można znaleźć dzięki tej mapce.
Źródło: pixabay.com
Leki
Dlaczego są niebezpieczne?
Farmaceutyki, nawet jeśli są przeterminowane, zachowują aktywność biologiczną. Gdy zostaną wyrzucone do kosza, trafią na składowisko odpadów, gdzie zaczną się rozkładać, zanieczyszczając glebę i przesączając się do wód gruntowych. Jeśli leki wylądują w toalecie i nie zostaną wyłapane na etapie oczyszczania ścieków, powędrują do wód powierzchniowych.
Zawarte w lekach związki chemiczne są szalenie trwałe, dlatego potrafią skazić wodę lub ziemię na dziesięciolecia.
Badania naukowe dowodzą, że nieutylizowane leki mogą wpływać na wielkość wylęgu płazów i ryb, a także doprowadzić do zaburzenia proporcji płci tych gatunków.
Gdzie oddać przeterminowane leki?
Stare i zbędne (np. po ukończonej kuracji) farmaceutyki, a także termometry rtęciowe są przyjmowane w niektórych aptekach. Oddać farmaceutyki można także do PSZOK-ów.
Żródło: pl.wikipedia.org
AGD i zabawki zdalnie sterowane
Dlaczego jest niebezpieczne?
Lodówki, telewizory, tostery, mikrofalówki, czujniki dymu, sprzęt sportowy, ale też zabawki zdalnie sterowane, piły, kosiarki czy wiertarki – to prawdziwa tablica Mendelejewa. W szkle kineskopowym znajduje się ołów, w komputerach – związki bromu, w klimatyzacjach i lodówkach – freon. Zagospodarowane w sposób nieodpowiedni (wyrzucone do kosza albo wywiezione do lasu) sprzęty elektroniczne uwalniają związki chemiczne do środowiska, powodując skażenia ekosystemu i stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi.
Gdzie oddać sprzęty RTV i AGD?
Stary sprzęt można oddać do sklepu z artykułami elektronicznymi przy okazji zakupu nowego produktu. Jeśli nie planujemy kupowania, to znowuż kłaniają się PSZOK-i, tam oddać elektrośmiecia można za darmo. Poza tym, urzędy dzielnic lub gmin od czasu do czasu organizują zbiórkę starego AGD. Warto też zajrzeć na stronę ElektroEko, która współpracuje z niektórymi miastami i organizuje bezpłatny odbiór elektrośmieci z domów i mieszkań.
Źródło: commons.wikimedia.org
Opony samochodowy
Dlaczego są niebezpieczne?
Zalegające w rowach przydrożnych stare opony – to wciąż dość częsty problem. I mogą one tam leżeć przez baaaardzo długi czas, bo ze względu na trwały materiał, z którego zostały wykonane (co jest oczywiście zaletą podczas użytkowania), opony ulegają rozkładowi dopiero po około 100 latach.
Rocznie produkuje się 22 mln opon. W wyniku eksploatacji na drogach ściera się 20 procent masy ogumienia, a reszta zostaje trwałym odpadem.
Gdzie oddać stare opony?
Najłatwiej jest zostawić w serwisie lub warsztacie samochodowym podczas wymiany na nowe opony. Zbiórki ogumienia samochodowego prowadzą również gminy oraz PSZOK-i, ale istnieje w nich limit przyjmowanych opon, bodajże 4 sztuki na gospodarstwo domowe. Jeśli w garażu lub na działce zalega bardzo dużo „gumy”, można skorzystać z bezpłatnego odbioru przez Centrum Utylizacji Opon. No i polecam też upcykling 🙂 Z opon można zrobić przydomowy plac zabaw, meble działkowe, a nawet klapki.
